БРЗОПОТЕЗEН ШАХ
Брзопотезниот шах е вид на шах во кој секој играч има помалку време за своите потези отколку што дозволува стандардниот временски лимит во класичниот шах. Времето е клучен елемент во брзопотезниот шах. Инаку брзопотезен шах е поделен на брз шах, блиц шах и таканаречен куршум шах. Најдобро рангиран светски брз шахист во 2021. година е Магнус Карлсен од Норвешка, кој е и најдобро рангиран класичен шахист.
Брз шах
Тоа е варијанта на шахот во која секој играч според правилата на ФИДЕ има повеќе од 10 минути, но помалку од 60 минути лимит за своите потези. Брзиот шах може да се игра со или без зголемување на времето за секој потег. Кога се користат временски чекори, играчот може автоматски да добие, на пример, уште десет секунди на часовникот после секоj потег. Кога се користат временски чекори, вкупното време по играч за игра од 60 потези мора да биде повеќе од 10 минути, но помалку од 60 минути. Помеѓу 1987 и 1989 година, ФИДЕ го нарече брзиот шах како активен шах.
За Светското првенство за брзи игри ФИДЕ, секој играч има 15 минути плус 10 секунди дополнително време по потег почнувајќи од потегот 1.
Блиц шах
Во блиц-шахот, секој играч има временски лимит од 10 минути или помалку според правилата на ФИДЕ.Може да се игра со или без доадавање на дополнителното време или одложувања по потег. Оваа варијанта е овозможена со усвојување на дигиталните часовници. Во пракса се применува правилото од три минути со зголемувања од две секунди. Во случај на продолженијата, вкупното време по играч за игра со 60 движења мора да биде 10 минути или помалку (така просечно 10 секунди или помалку по потег).
Во светското првенство во Блиц, секој играч има 3 минути за своите потези плус 2 дополнителни секунди по потег, почнувајќи со потег 1.
„Bullet chess“ е варијанта на шахот таканаречен (куршум шах), се карактеризира со тоа што играчите имаат помалку од три минути по играч, врз основа на игра од 40 потези; Исто така, постои опција каде играчите имаат лимит од само една минута. Контролите за пократко време се нарекуваат „хиперкуршум“ и „ултрабулет“ за игри од 30 секунди по играч и 15 секунди по играч, соодветно. Другите опции за контрола на времето вклучуваат опции од 2 минути со зголемување од една секунда или 1 минута со зголемувања од две секунди.
Во 1988 година, Волтер Браун ја основал Светската шаховска асоцијација “Блиц”.
Кога се зборува за Светското првенство во брзопотезниот шах, официјалните и неофицијалните светски првенства во покровителство на ФИДЕ се одржуваат од 1970-тите.
Во 1992 година, ФИДЕ го одржа Светскиот шампионат за брз и блиц шах за жени во Будимпешта, Унгарија, титулата ја освои Сузан Полгар. Анатолиј Карпов беше прв шампион во брз шах на одржаниот шампионат, додека Боби Фишер беше прв шампион во блиц шах. Мислењата за брзиот шах се поделени, некои шахисти сметаат дека воопшто не треба да бидат организирани,додека другите како Магнус Карлсен и Владимир Крамник, многу сериозно ги сфаќаат споменатите партии со адекватни подготовки