Шаховските натпревари можат да се поделат во три групи: турнири, натпревари и екипни натпревари. За секое натпреварување, 1 поен се доделува за победа, ½ поен за нерешено (реми), додека не се доделуваат поени за изгубена игра.
Шаховските натппревари
Шаховските турнири најчесто се организираат според кружниот систем, потоа швајцарскиот, шевениншкиот и нокаут системот.
КРУЖEН СИСТЕМ (БЕРГЕР)
Бергер-турнирите обично се од затворен тип (играчите-учесници доаѓаат на покана на организаторот). Кога станува збор за кружниот систем (Sonneborn-Berger), играта се игра според правилото „секој со секој“. Минималниот број на играчи е тројца, а може да се организира да се игра еднокруг (секој со по една игра), двокруг (секој со по два натпревари – едниот со бели фигури, другиот со црни) итн. Доколку за турнирот се пријавени непарен број играчи, во секое коло по еден играч е слободен (нема противник) и не добива поени.
Победник на турнирот е играчот кој ќе собере најмногу поени. Доколку неколку натпреварувачи постигнат ист број на поени, најуспешен играч е играчот чии вкупни поени со натпреварувачите од горната половина на завршната турнирска табела се повисоки. Овој систем е именуван по заговорниците на идејата, англискиот шахист Вилијам Сонеборн и австрискиот теоретичар на шаховскиот крај Јохан Бергер.
ШВАЈЦАРСКИ СИСТЕМ
Турнирите што се играат по швајцарски систем обично се отворени турнири, каде што секој може да се пријави за турнирот и вообичаено има котизација за учество. Најчесто тоа се масовни турнири, со голем број учесници. Креатор на овој систем е Швајцарецот д-р Ј. Милер.
Бидејќи бројот на учесници на турнирот е преголем за да се игра секој против секого како на турнирите што се играат според Бергеровиот систем, пред секое коло се прибегнува кон целна двојка. На пример, пред да бидат целосно завршени сите натпревари од првото коло, сè уште не се знае кој со кого ќе игра дури и во следното, второто коло. Ова речиси ја исклучува можноста за „домашни“ подготовки и затоа, бројот на потенцијални реми е намален.За швајцарскиот систем, карактеристични се три правила:
1. ниту еден играч не може да игра со истот противник двапати;
2. во секое коло, играчите имаат натпреварувачи кои се што е можно поблиску до нив во однос на бодовите на табелата;
3. По секое коло, играчите мора да имаат што е можно подеднаков број на натпревари што ги играле со бели и црни фигури.
Слично на турнирот според Бергеровиот систем, доколу бројот на учесниците е непарен, по еден натпреварувач во секое коло е слободен бидејќи нема противник, со таа разлика што слободниот играч во швајцарскиот систем добива бод. Според правилата, играчот кој беше последен во поредокот на турнирот во претходното коло е слободен. Дополнително, играчот не може да биде слободен повеќе од еднаш.
Можеби единствениот недостаток на швајцарскиот систем е фактот што последните кола носат значително поголема тежина од првото, односно се поважни за конечниот пласман на играчите.
Победник на турнирот е учесникот кој ќе собере најмногу поени. Доколку во последното рангирање неколку учесници постигнат ист број на поени, тогаш играчот кој постигнал подобар успех според коефициентот Бухолц се смета за поуспешен. Коефициентот Бухолц е всушност збир на поени на сите противници на играчот.
Швајцарскиот систем се игра и на шаховските олимпијади, кои ФИДЕ ги организира на секои 2 години
ШЕВЕНИНШКИ СИСТЕМ
Шевениншкиот систем е предвиден је за екипни натпревари, во кои секој шахист игра против шахистот од спротивниот тим.
НОКАУТ СИСТЕМ
Куп систем, во кој победниците од првото коло се среќаваат во второто коло, победниците од второто коло се среќаваат во третото коло итн., сè додека не се стигне до финалето, во кое единствените двајца натпреварувачи кои ги добиле сите свои натпревари до тој момент играат ривали. Противникот кој ќе победи во финалето станува победник на турнирот.
МЕЧЕВИ
Шаховски мечеви се организираат помегу два противници. Со цел двата противници да бидат во рамноправна положба (на пр. да имаат ист број на кола со бели и црни фигури), натпреварите обично се организираат така што тие имаат парен број на кругови. Ако тоа не е случај, тоа е натпревар за хендикеп. Победник на шаховски натпревар е оној играч кој на крајот ќе постигне поголем број на поени (односно победа).
СИМУЛТАНКА
Постојaт 3 вида на симултанки:
1. Еден играч игра против повеќе играчи така што се движи од табла до табла и прави потег секој пат. Обично се игра на 20-30 табли, но имало обиди да се игра на рекорден број табли.
2. Еден играч игра против повеќе играчи на повеќе табли, а новите играчи седат на таблата на поразените.
3. Алтернативна симултана, во која двајца играчи играат со повеќе противници наизменично.
Шаховските табли во салата се поставени во форма на потковица. Мајсторот има право да го врати потегот додека не изигра потег на следната табла, додека играчот мора да направи потег кога господарот ќе стигне до неговата маса.
