Како шо веќе спомнавме шах не е монотона игра, постојат многу варијации. Во денешниот текст ке се осврнеме на некои од наведените варијации.
“Masonic chess“
“Масонскиот шах” е шаховска варијанта измислена од Џорџ Р. Декле Сениор во 1983 г. и се игра на изменета шаховска табла каде парните редови се вовлечени надесно – во облик на цигла. Движењата на фигурите се прилагодени на новата геометрија; инаку играта е иста како шахот.
Дијаграмот го прикажува првичното поставување на фигурите. Важат сите нормални шаховски правила, опцијата за отворање пешак во два чекора, фаќање додавања, промоција и слично, но сепак фигурите имаат специјално дефинирани потези.
Движењата на фигурите се следните:
Топот се движи по дострелот (два насоки) и четири правци..
Ловецот се движи дијагонално на страна (четири правци), или еден чекор како корпа (шест насоки).
Кралицата се движи како топ и ловец.
Ловецот се движи по шема: еден чекор како топ, а потоа еден чекор дијагонално во иста насока (напред, назад или на страна). Ловецот ја има можноста за прескокнување на фигурите.
Пешакот се движи напред; при првото движење може опционално да се движи два чекори напред во иста насока. Пешакот прави еден чекор дијагонално напред.
- Capablanca chess
“Шахот Капабланка” (или шахот на Капабланка) е шаховска варијанта измислена во 1920-тите од светскиот шампион Хозе Раул Капабланка. Вклучува две нови фигури и се игра на табла 10×8. Капабланка верувал дека оваа варијација на шахот ќе стане доминантна за неколку деценији. Капабланка сметал дека премногу шаховски партии помеѓу велемајсторите завршуваат нерешено, што беше негова главна мотивација за создавање покомплексна верзија на играта.
Новите фигури се:
- Архиепископот ги комбинира потезите на коњот и ловецот.
- Канцеларот ги комбинира овластувањата на топот и ловецот.
Новите фигури дозволуваат нови стратегии и можности кои ја менуваат играта. На пример, архиепископот сам може да го матира кралот во аголот (кога е поставен дијагонално со еден квадрат помеѓу).
- Fischer random chess
“Случајниот шах на Фишер”, познат и како шах 960, е варијација на шаховската игра измислена од поранешниот светски шампион во шах Боби Фишер.Фишер ја објави оваа варијација на 19 јуни 1996 година во Буенос Аирес, Аргентина. Во случајниот шах на Фишер се користи иста табла и исти фигури како класичниот шах, но почетната позиција на фигурите во домашните редови на играчот е случајна, според одредени правила. Рандомизацијата го прави непрактично стекнувањето предност со меморирање на отворите; наместо тоа, играчите мора повеќе да се потпираат на нивната вештина и креативност на таблата.
Рандомизацијата на главните фигури одамна е позната како „мешање во шахот“, но “Fischer Random Chess” воведува нови правила за првична случајност, „зачувувајќи ја динамичната природа на играта со задржување на ловците со спротивна боја за секој играч. Како резултат на рандомизацијата можни се 960 почетни позицији. Во 2008 година, ФИДЕ го додаде шахот 960 во додатокот на шаховските правила. Првиот светски шампионат официјално организиран од страна на ФИДЕ, Светското првенство во шах ФИДЕ беше организиран 2019. година, а прв званичен шампион стана Весли Со. Актуелен шампион е Хикару Накамура
Во текстот се осврнавме на некои од попознатите шаховските варијации, во следниот тескт ке се осврнеме подетално на хексагоналниот шах.
