Враћам ти се, Охриде!
Ја сам тренутно на мастер студијама Београдске банкарске академије. Иначе, не бавим се писањем, али када сам се вратио са свога летовања у Охриду, сео сам и написао нешто што сам једноставно морао да напишем, јер је то једноставно, било јаче од мене.
На летовању у Охриду, провео сам 11 дана. Са прозора моје собе у Београду, одакле се види цео град са Калемегданом и ушћем у даљини, првих дана по повратку, непрекидно ми се привиђало Охридско језеро, Самуилова тврђава и панорама града Охрида. Пре мог одласка на летовање у Охрид, Македонија је за мене била транзитни пут за Грчку. Нисам баш много знао о овој држави јер су успутна школска знања одласком на студије, остала иза мене.
Али, догодило се нешто веома необично и чудно. Једноставно, мој сусрет са Охридом био је као љубав на први поглед! Корак по корак откривао сам једну по једну његову прекрасну особину и постајао полако али сигурно – охридски фан, ако се то тако може рећи када је у питању један град и једно језеро. Знам, то су све познате туристичке дестинације са богатом историјском прошлошћу , али ја сам своје дане у почетку проживљавао као најлепшу – садашњост! Јер, људи око мене, становници Охрида, онако спокојног понашања, спонтани у разговору , природни у опхођењу, са којима сам се сусретао и упознавао били су право благо, као мелем на душу после врелих дана у Београду и напорног учења на факултету. Рекао бих да је неки исконски мир красио читав град, а посебно обале и језеро у коме се непрекидно огледа живописна, увек нова слика неба. Као да је све тако сигурно под заштитом хришћанског крста присутног у историји још од III. века пре нове ере античког Лихнидоса уписаног у летописе светске историје као што су 23 века касније, у XX. веку, уписани Охрид и Охридско језеро у Светску баштину УНЕСКО-а. О свему, ,,причају” ми своје легенде манастири и цркве на хридима које се тако сурово обрушавају ка језеру а тако пријемчиво показују своје облине окренуте граду. Тај контраст изузетних природних лепота, заједно са драматичном игром облака и њиховом благом одразу на плаветнилу језера ускоро је почела да ме опија, инспирише, побуђује интересовање за ону необичну прошлост која увек започињем питањима: ,,одакле смо, када смо ту стигли и ко смо заправо ми,, а остаје у скривеним наслагама историје која нам тако шкрто, тек с времена на време, као да се игра са нашом нестрпљивом радозналошћу, открије по неку своју тајну. И Охрид сам изненада почео да доживљавам као простор неописиве тајанствености, као скривалицу која ми по где – где покаже своје чудесно лице, повери по неко откриће, дошапне дах прошлих времена, додирне ме необичношћу. Тако сам ускоро ходао царском престоницом, пролазио кроз капије и покрај кула Самуилове тврђаве, ослушкивао погодбе млетачких трговаца, топот коњице норманских освајача, окршаје са Бугарима, осећао надмоћ Византије која је оставила препознатљив печат у обрисима црквених здања, представљао себи продор Турских османлија.
Наћи се и корачати некадашњим Виа Егнатиа, значило је припадати целом свету. Ту, где су Свети Ћирило и Методије нашли уточиште за хришћанство; где је Свети Наум, први словенски монах, саградио цркву; где је живео први словенски епископ Свети Климент; где је још у В. веку ова, како су је називали богата варош, постао епископска столица и где је боравио и цар Душан, дајући јој епитет славног града, нисам могао а да не будем поносан што сам баш и ја у Охриду и што размењујем своје дане овога века, лета 2013. године… И још нешто, не мање важно. Моје београдско друштво са којим сам допутовао у Охрид, спријатељило се са мештанима, нашим вршњацима, па су наша дружења имала и своју вечерњу варијанту, романтичне ноћи крај језера и много тога што бележим у своја сећања, а што ће једног дана бити драгоцени дневник наше младости. Но, не бих о томе јер ,,она,, се баш не зове Биљана и није наравно ,,белела платно на Охридските извори,, како каже песма, али је зато један разлог више за летовање, на истом месту и следеће године јер ја желим да испуним обећање Охриду, ,,њој,, а богами и себи. Зато са радошћу кажем:,,Враћам ти се, Охриде!,,
Виктор Новаковић
Ти се враќам, Охриду!
Јас сум моментално на постдипломски студии на Белградската банкарска академија. Инаку,не се занимавам со пишување, но откако се вратив од своето летување во Охрид, седнав и напишав нешто што едноставно морав да го напишам, затоа што тоа беше посилно од мене.
На летување во Охрид, поминав 11 дена. Од прозорецот на мојата соба во Белград од каде се гледа цел град заедно со Калемегдан и притоката во далечина ,првите денови по враќањето, непрекинато ми се привидуваше Охридското езеро, Самоиловата тврдина и панорамата од градот Охрид. Пред моето заминување на летување во Охрид, Македонија за мене беше само транспортен пат за Грција. Не знаев многу за оваа држава, затоа што крајпатните училишни знаења со заминувањето на студии останаа зад мене.
Но, се случи нешто многу необично и чудно. Едноставно мојата средба со Охрид беше како љубов на прв поглед! Чекор по чекор откривав една негова прекрасна особина и станував полека но сигурно-охридски фан ако може така да се каже кога е во прашање еден град и едно езеро. Знам тоа се сè познати дестинации со богато историско минато, но јас своите денови на почетокот ги доживеав како најубава-сегашност! Затоа што, луѓето околу мене жителите на Охрид, со своето спокојно спонтано однесување во разговорите, природни и карактерни, со кои се среќавав и запознавав беа вистинско богатство како мелем за душата после топлите денови во Белград и напорното учење на факултетот. Би рекол дека некој исконски мир го украсуваше целиот град, а посебно брегот и езерото во кое непрекинато се огледуваше живописна секогаш нова слика на небото. Како да е сè така сигурно под заштита на христијанскиот крст присутен во историјата уште од III век пред новата ера на античкиот Лихнидос впишана во летописите на светската историја како што 23 века подоцна во 20 век, се впишани Охрид и Охридското езеро во светската градина на УНЕСКО. Своите легенди ми ги раскажуваат црквите и манастирите на карпите кои сурово се обрушуваат накај езерото, а така сигурно ги покажуваат своите облини свртени накај градот. Тој контраст на прекрасна природна убавина, заедно со драматичната игра на облаците и нивниот одраз во синилото на езерото наскоро почна да ме опива, инспирира, побудува заинтересираност за необичното минато,која секогаш започнува со прашањето: ,,од каде сме, кога сме стигнале овде и кои сме ние вистински?” ; а останува во скриените наслаги на историјата која толку штуро, од време на време, како да си игра со нашата нестрплива љубопитност, ни открива по некоја своја тајна. И Охрид почнав одеднаш да го доживувам како простор на неопислива таинственост, како скривница која понекаде ми го покажува нејзиното чудно лице, ми доверува по некое откривање, ми шепнува здив од минатите времиња, ме допира со необичноста. Така наскоро одев по царската престолнина, поминував покрај портите и покрај кулата и Самоиловата тврдина, ги наслушнував спогодбите на млетачките трговци, тропотот на коњите на норманските освојувачи, судирот со Бугарите, ја чувствував надмоќта на Византија која оставила препознатлив белег во црковните зданија, си го претставував преминот на турските османлии.
Да се најдеш и да чекориш на некогашната Вила Игнација значеше да припаѓаш на целиот свет. Тука каде што светите Кирил и Методиј го нашле темелот на христијанството, каде што свети Наум, првиот словенски монах,изградил црква; каде живеел првиот словенски епископ свети Климент; каде уште во V век овај како што го нарекувале богат град станал епископска престолнина и каде што престојувал и цар Душан давајќи му епитет славен град, не можев а да не бидам горд, што сум и јас во Охрид и што ги разменувам своите денови на овој век лето 2013 година… И уште нешто не помалку важно. Моето друштво од Белград со кое допатував во Охрид, се спријатели со мештаните наши врсници, па нашето дружење имаше и своја вечерна варијанта, романтични вечери крај езерото и многу други спомени што ги бележам во своето сеќавање, а кое еден ден ќе биде драгоцен дневник на нашата младост. Но нема за тоа да зборувам бидејќи „таа” не се вика Биљана и нормално не „белеше платно на Охридските извори” како што се пее во песната, но затоа е една причина плус за летување на исто место и следната година затоа што сакам да го исполнам ветувањето на Охрид „нeјзе”, а богами и себеси. Затоа со радост велам: „Ти се враќам,Охриду!”
Виктор Новаковиќ
